ترخیص کالا از گمرک
در تجارت بین المللی، هیچ مرحله ای به اندازه ی عبور کالا از گمرک به دقت، نظم و شناخت قوانین نیاز ندارد. ترخیص کالا درواقع همان فرآیند آزادسازی محموله هایی است که از مبادی رسمی وارد یا صادر میشوند. این کار باید بر اساس قوانین گمرکی کشور و در سریعترین زمان ممکن انجام گیرد تا از هزینه های دموراژ، خواب سرمایه و خسارت تأخیر جلوگیری شود.
گروه بازرگانی تاو ۳۶۰ با تکیه بر تیمی از کارشناسان باسابقه، فرآیند ترخیص را از لحظه ی ورود کالا تا تحویل نهایی به مشتری مدیریت میکند. هدف ما این است که صاحبان کسب وکار بدون درگیر شدن در پیچیدگی های اداری، تشریفات گمرکی را با اطمینان، شفافیت و حداقل هزینه طی کنند.
تعریف ترخیص کالا
ترخیص در زبان تجارت یعنی آزادسازی قانونی کالا از گمرک پس از انجام تمامی تشریفات لازم. صاحب کالا یا نمایندهی قانونی او باید تمام مدارک مورد نیاز را تهیه کرده و اطلاعات محموله را به گمرک مربوطه اظهار کند. این اظهار ممکن است از طریق سامانه های الکترونیکی یا به صورت حضوری انجام گیرد.
در این مرحله، هزینه هایی همچون حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده، سود بازرگانی و سایر عوارض باید محاسبه و پرداخت شوند. محاسبه ی دقیق این مبالغ اهمیت بالایی دارد، چرا که کوچکترین خطا میتواند موجب جریمه یا تأخیر در ترخیص شود.
نقش گروه بازرگانی تاو ۳۶۰
TAV360 یکی از شرکت های فعال در حوزه ی خدمات گمرکی، لجستیکی و بازرگانی خارجی است که در زمینه ی ترخیص کالا ، مشاوره گمرکی و اخذ مجوزهای قانونی فعالیت دارد. این مجموعه با در اختیار داشتن نیروهای متخصص و ارتباط مستقیم با گمرکات کشور، توانسته است مسیر ترخیص از گمرک را برای مشتریان خود ساده تر، سریع تر و مقرون به صرفه تر کند.
مراحل کلی ترخیص کالا
۱. ورود کالا به اماکن گمرکی و دریافت قبض انبار
در بدو ورود کالا به گمرک، قبض انبار صادر میشود که شامل مشخصات کامل محموله، تاریخ ورود و تعداد بسته هاست.
۲. آماده سازی مدارک
مدارک شامل بارنامه، ترخیصیه، فاکتور تجاری، لیست عدل بندی، گواهی مبدأ، بیمه نامه و سایر مجوزهای قانونی است. در واردات بانکی، این اسناد پیش از اظهار باید توسط بانک عامل بررسی و تأیید شوند.
۳. اظهار کالا در سامانه EPL
صاحب کالا یا نماینده ی قانونی اش اطلاعات محموله را در سامانه EPL وارد میکند. این سامانه که از سال ۱۳۹۲ فعال شده، بستری است برای انجام تمام تشریفات گمرکی به صورت الکترونیکی.
۴. تعیین مسیر اظهارنامه (سبز، زرد یا قرمز)
پس از ثبت اظهارنامه، سیستم به صورت خودکار مسیر آن را مشخص میکند. مسیر سبز سریعترین حالت است و معمولاً برای کالاهای بدون ریسک در نظر گرفته میشود. مسیر زرد نیازمند بررسی اسناد و مسیر قرمز نیازمند ارزیابی فیزیکی کالا است.
۵. ارزیابی و کنترل کالا
در صورت نیاز، کارشناسان گمرک کالا را بررسی و با اسناد مطابقت میدهند. در این مرحله ممکن است مجوزهای تکمیلی نیز درخواست شود.
۶. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
پس از تأیید نهایی اظهارنامه، مبلغ نهایی حقوق ورودی و مالیات مشخص میشود و پرداخت آن از طریق درگاه رسمی گمرک صورت میگیرد.
۷. دریافت مجوز بارگیری و خروج کالا
پس از پرداخت هزینه ها و تأیید نهایی سیستم، مجوز بارگیری صادر میشود و کالا از انبار گمرک تحویل صاحب کالا میگردد.
اهمیت انتخاب کارگزار گمرکی مطمئن
در تجارت خارجی، زمان و دقت دو عامل تعیین کننده اند. همکاری با تیمی باتجربه در امور گمرکی، نه تنها مانع از بروز خطاهای پرهزینه میشود، بلکه مسیر واردات و صادرات را به شکلی شفاف و پیش بینی پذیر پیش میبرد. TAV360 با رویکردی تخصصی در مدیریت فرایند ترخیص، تمرکز شما را از امور اداری به سمت رشد کسب وکارتان هدایت میکند.
مدارک لازم برای ترخیص کالا
ترخیص موفق کالا بدون مدارک کامل تقریباً غیرممکن است. گمرک به عنوان مرز رسمی تجارت کشور، بر اساس اسناد ارائه شده تصمیم میگیرد که کالا مجاز به ورود یا خروج است یا خیر. هر نقص یا تناقض در این مدارک میتواند منجر به تأخیر یا جریمه شود.
مدارک اصلی مورد نیاز عبارتاند از:
قبض انبار: سندی که هنگام ورود کالا به انبار گمرک صادر میشود.
بارنامه (Bill of Lading): سند حمل ونقل که اطلاعات مربوط به محموله، مبدأ، مقصد و شرکت حمل کننده را مشخص میکند.
ترخیصیه (Delivery Order): مجوز تحویل کالا از شرکت حمل ونقل به صاحب کالا.
فاکتور تجاری (Invoice): نشان دهنده ی ارزش و جزئیات خرید از فروشنده خارجی.
لیست عدل بندی (Packing List): شامل تعداد بسته ها، وزن خالص و ناخالص، نوع بسته بندی و سایر مشخصات.
گواهی مبدأ (Certificate of Origin): سندی که کشور تولید کننده ی کالا را مشخص میکند.
بیمه نامه حمل: برای پوشش خسارتهای احتمالی در طول مسیر.
کارت بازرگانی: مجوز رسمی فعالیت تجاری از اتاق بازرگانی.
مجوزهای قانونی: در صورت واردات کالاهای خاص (مانند مواد غذایی، دارویی، یا تجهیزات صنعتی خاص)، باید مجوز سازمان های ذیربط مانند استاندارد، بهداشت یا انرژی اتمی اخذ شود.
در TAV360، تمامی این اسناد پیش از ثبت در سامانه EPL به صورت دقیق بررسی میشوند تا کوچکترین مغایرتی در مراحل بعدی ایجاد نشود.
مسیرهای گمرکی (سبز، زرد و قرمز)
گمرک ایران برای تسهیل فرآیند ترخیص، مسیرهای مختلفی تعریف کرده که هر کدام سطح متفاوتی از بررسی را نشان میدهند.
مسیر سبز: ساده ترین و سریعترین مسیر است. در این حالت کالا نیاز به ارزیابی فیزیکی ندارد و صرفاً بر اساس اسناد بررسی میشود.
مسیر زرد: شامل کنترل اسناد و در برخی موارد، بازبینی محدود کالا است.
مسیر قرمز: سخت گیرانه ترین مسیر که شامل بررسی فیزیکی کامل کالا، مطابقت مشخصات با اسناد، و گاهی نمونه برداری برای آزمایش است.
تعیین مسیر بر اساس نوع کالا، کشور مبدأ، سابقه ی واردکننده و میزان ریسک انجام میشود. تجربه ی کارشناسان تاو ۳۶۰ در تنظیم اظهارنامه ها و مدارک، احتمال ورود به مسیر قرمز را تا حد زیادی کاهش میدهد و در نتیجه زمان ترخیص کوتاهتر و هزینه ها کمتر خواهد بود.
مجوزها و تأییدیه های قانونی
در فرآیند واردات، برخی کالاها به دلیل ماهیت خاصشان نیازمند دریافت مجوز از سازمانهای مرتبط هستند. برای مثال:
• مواد غذایی و دارویی → سازمان غذا و دارو
• تجهیزات صنعتی خاص → وزارت صمت
• مواد شیمیایی و معدنی → سازمان محیط زیست
• لوازم الکترونیکی و مخابراتی → سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات
TAV360 با همکاری نزدیک با این سازمانها، اخذ مجوزهای لازم را در سریعترین زمان ممکن انجام میدهد. این موضوع یکی از مزیتهای رقابتی اصلی تاو ۳۶۰ است که باعث کاهش توقف کالا در گمرک و جلوگیری از هزینه های انبارداری میشود.
محاسبه هزینه های گمرکی
هزینه های گمرکی شامل چند جزء اصلی است که با توجه به نوع کالا، تعرفهی آن و ارزش محموله تعیین میشود:
1. حقوق ورودی: درصدی از ارزش CIF کالا (شامل قیمت کالا + بیمه + حمل).
2. سود بازرگانی: مبلغی که دولت به منظور حمایت از تولید داخلی یا تنظیم بازار وضع میکند.
3. مالیات بر ارزش افزوده: معمولاً ۹ درصد از جمع کل ارزش کالا و هزینه های گمرکی.
4. عوارض خاص: در صورت وجود تعرفه های ویژه برای برخی اقلام.
5. هزینه های خدماتی گمرک و انبارداری.
در گروه بازرگانی تاو ۳۶۰، پیش از آغاز فرآیند ترخیص، تمام هزینه ها به صورت شفاف و برآوردشده به مشتری اعلام میشود تا هیچ هزینه ی پیش بینی نشده ای در ادامه مسیر ایجاد نشود.
سامانه EPL و نقش آن در ترخیص الکترونیکی
سامانه EPL (Electronic Processing of Logistics) یکی از مهمترین ابزارهای دیجیتال در مدیریت گمرکی کشور است. این سامانه برای الکترونیکی سازی فرآیند اظهار، بررسی و ترخیص کالا طراحی شده و از سال ۱۳۹۲ به بهره برداری رسیده است.
ویژگیهای کلیدی سامانه EPL
- ثبت و پیگیری اظهارنامه ها به صورت آنلاین
- محاسبه خودکار حقوق و عوارض گمرکی
- امکان مشاهده وضعیت لحظه ای پرونده
- کاهش تعاملات حضوری و خطای انسانی
تجربهی کارشناسان TAV360 در کار با سامانه EPL باعث شده که فرآیند اظهار و ترخیص برای مشتریان بسیار سریعتر انجام شود و درصد خطاهای سیستمی به حداقل برسد.
زمان ترخیص و عوامل مؤثر بر آن
مدت زمان ترخیص کالا به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:
- نوع کالا و حساسیت آن
- کامل بودن اسناد
- مسیر تعیین شده توسط گمرک
- حجم ترافیک کاری در گمرک مقصد
- وجود یا عدم وجود مجوزهای خاص
در حالت عادی، کالاهای مسیر سبز ظرف ۱ تا ۲ روز، مسیر زرد حدود ۳ تا ۵ روز، و مسیر قرمز بین ۷ تا ۱۰ روز کاری ترخیص میشوند. اما با مدیریت دقیق پرونده و پیگیری حرفه ای توسط تیم TAV360، این زمانها میتواند تا نصف کاهش یابد.
ترخیص کالا ، اگرچه مرحله ای پایانی در زنجیره واردات است، اما در عمل یکی از مهمترین بخش های تجارت خارجی محسوب میشود. آشنایی با قوانین گمرکی، تهیه مدارک کامل و همکاری با تیمی متخصص، میتواند تفاوت بین سود و زیان را تعیین کند.
گروه بازرگانی تاو ۳۶۰ با تجربه ای چندساله در حوزه ی ترخیص، لجستیک و بازرگانی بین المللی، آماده است تا تمامی مراحل واردات شما — از ثبت سفارش تا تحویل نهایی — را با دقت، شفافیت و سرعت مدیریت کند.